Forum Rachunkowości Rolnej to projekt realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (KSOW+) dążący do poprawy konkurencyjności poprzez innowacyjne podejście do rolnictwa, wykorzystanie narzędzi cyfrowych w rachunkowość zarządczej oraz poszukiwanie instrumentów finansowych wspierających inwestycje w ramach Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027.
Jest on realizowany w formie konferencji na dwóch szczeblach powiatowym oraz wojewódzkim. W dniach: 3, 4, 10 oraz 11 czerwca br. na terenie powiatów: włocławskiego, aleksandrowskiego, toruńskiego oraz brodnickiego odbyły się pierwsze spotkania z tego cyklu, w których uczestniczyli rolnicy oraz doradcy. Dzięki współpracy z powiatowymi zespołami doradztwa rolniczego w wydarzeniach udział wzięło 200 osób.
Jeden z głównych bloków tematycznych pozwolił zapoznać uczestników z koncepcją Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 oraz możliwościami finansowania rozwoju w nowych okresach programowania, w tym z interwencjami Planu Strategicznego WPR 2023- 2027. Przedstawiono także instrumenty finansowe stanowiące nową zwrotną formę wsparcia inwestycji w rolnictwie, gdzie o pomoc nie ubiegamy się w ARiMR a w banku. Pomoc w tej formie można uzyskać również na rozwój usług na rzecz rolnictwa i leśnictwa oraz inwestycje sprzyjające współpracy w ramach łańcucha wartości. Zwrócono także szczególną uwagę na rolę wymiany pokoleniowej na wsi oraz zmiany społeczne i gospodarcze, którym wieś podlega. Przybliżono uczestnikom mechanizmy wsparcia rolników uwzględniając najistotniejsze zmiany w interwencji I.11 Premie dla młodych rolników.
Podczas wykładów zwrócono także uwagę na cele WPR, ich rolę oraz miejsce w kształtowaniu postaw i wizji konkurencyjnego rolnictwa. Najważniejsze z omówionych aspektów to:
- wspieranie godziwych dochodów gospodarstw rolnych i ich odporności w całej Unii w celu zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego,
- zwiększenie zorientowania na rynek i konkurencyjności, w tym większe ukierunkowanie na badania naukowe, technologię i cyfryzację,
- poprawa pozycji rolników w łańcuchu wartości,
- przyczynianie się do łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej, a także do zrównoważonej produkcji energii,
- wspieranie zrównoważonego rozwoju i wydajnego gospodarowania zasobami naturalnymi, takimi jak woda, gleba i powietrze,
- przyczynianie się do ochrony różnorodności biologicznej, wzmacnianie usług ekosystemowych oraz ochrona siedlisk i krajobrazu,
- przyciąganie młodych rolników i ułatwianie rozwoju działalności gospodarczej na obszarach wiejskich,
- promowanie zatrudnienia, wzrostu, włączenia społecznego i rozwoju lokalnego na obszarach wiejskich, w tym biogospodarki i zrównoważonego leśnictwa,
- poprawa reakcji rolnictwa UE na potrzeby społeczne dotyczące żywności i zdrowia, w tym bezpiecznej, bogatej w składniki odżywcze i zrównoważonej żywności, jak też dobrostanu zwierząt
Uczestnicy zapoznali się także z systemem gromadzenia danych z gospodarstw rolnych – Polski FSDN, znaczeniem tych danych oraz możliwościami wykorzystania informacji w nim zgromadzonych do poprawy konkurencyjności gospodarstwa. Warto wspomnieć, iż obowiązek posiadania systemu zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych mają wszystkie państwa członkowskie w Unii Europejskiej. Podstawowymi zasadami FSDN są dobrowolne uczestnictwo rolników oraz poufność danych, które nie są wykorzystywane do celów kontroli administracyjnych czy podatkowych. Zakres zbieranych danych obejmuje trzy wymiary zrównoważonego rozwoju: ekonomiczny, środowiskowy i społeczny. Finalnym produktem prowadzonej rachunkowości rolnej w Systemie FSDN dla gospodarstw indywidualnych jest Raport Indywidualny, który daje możliwość prześledzenia całości działalności gospodarstwa począwszy od zasobów środków produkcji, jakimi dysponuje, poprzez poniesione nakłady, aż do uzyskanych wyników zarówno w wymiarze ilościowym jak i wartościowym. Ponadto system pozwala na wygenerowanie raportu dynamicznego, który obrazuje zmiany na przestrzeni lat oraz raportu porównawczego obrazującego kondycję gospodarstwa w odniesieniu do gospodarstw o podobnym profilu produkcji.
Przybliżono także portal informacyjny KPODR w Minikowie „Kujawsko-Pomorskie Notowania Cen Rolniczych”, służący do gromadzenia i analizy dymniki cen: płodów rolnych, żywca, nawozów mineralnych, materiału siewnego, komponentów paszowych, usług rolniczych itp. Notowania z roku na rok cieszą się większym zainteresowaniem, a zgromadzone dane stanowią ważne źródło informacji rynkowej oraz pomagają użytkownikom podejmować bieżące i długoterminowe decyzje, aby bezpiecznie zarządzać ryzykiem, albowiem informacja rynkowa traktowana jest obecnie jako czwarty czynnik produkcji – obok ziemi, kapitału i pracy ludzkiej.
Podczas konferencji przedstawiono Narzędzie Oceny Ekonomicznej Gospodarstwa Rolnego (NOE) jako przykład wykorzystania narzędzi cyfrowych w zarządzaniu gospodarstwem rolnym. Zwrócono uwagę na rolę rachunkowości zarządczej w prawidłowym funkcjonowaniu gospodarstwa rolnego, zasygnalizowano również obowiązki związane z prowadzaniem rachunkowości rolnej wynikające z podjęcia zobowiązań w ramach interwencji:
- „Premie dla młodych rolników”,
- „Rozwój małych gospodarstw ”
- „Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność”.
Przedstawione narzędzie zostało opracowane w sposób pozwalający beneficjentom tych działań wywiązać się z obowiązków prowadzenia rachunkowości rolnej oraz przygotowania zestawień przychodów, sprzedaży, czy też wykazu faktur dla transakcji związanych z operacją do ARiMR. Niemniej jednak Narzędzie Do Oceny Ekonomicznej Gospodarstwa Rolnego, jako bezpłatna aplikacja, którą można pobrać ze strony: https://ierigz.waw.pl/narzedzie/ , może być wykorzystywane w każdym gospodarstwie rolnym do bieżącego zarządzania wspierającego analizę danych opisujących sytuację ekonomiczną oraz ocenę możliwości inwestycyjnych i finansowych gospodarstwa.
Wykłady poprowadzili specjaliści Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Konferencje stworzyły możliwość dyskusji i wymiany doświadczeń pomiędzy uczestnikami. Ideą spotkania było zwrócenie uwagi na rolę rachunkowości w rolnictwie oraz zachęcenie do wykorzystania informacji rynkowej w procesie zarzadzania gospodarstwem. Przekazana wiedza pozwoli rolnikom na zwiększenia zorientowania na rynek, ułatwi nawiązywanie kontaktów, pomoże dostosować gospodarstwa do dynamicznych zmian gospodarczych, ułatwi poszukiwanie narzędzi finansowych wspierających inwestycje. Kolejne spotkania z tego cyklu, w tym zwieńczająca konferencja o zasięgu wojewódzkim odbędą się jesienią bieżącego roku. Za udział w Forum Rachunkowości Rolnej serdecznie dziękujemy.